GEBELİK VE SONRASI HAKKINDA ÖNEMLİ HUSUSLAR
GEBELİKTE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
- Gebelik döneminde öncelikle dikkat edilmesi gerken konu ilaçlardır. Çünkü bu dönemde alınan ilaçlar artık sadece anneyi değil bebeği de etkileyecektir. Bu nedenle hamilelik boyunca doktorunuza danışmadan ağrı kesici dahil hiçbir ilaç kullanmamanız gerekir. Ayrıca doktorunuzun verdiği ilaçlara harfiyen uymanız gerekir. Bazı ilaçlar tahmin ettiğinizden de önemli olabilir.
- Hamilelerin dikkat etmesi gereken en önemli konulardan birisi de beslenme konusudur. Bu hem annenin normal miktarda ve normal hızda kilo alması için, hem de bebeğin gerekli ve değerli besin maddelerini alması için gereklidir.
- Gebelik sırasında sigara, alkol, uyuşturucu gibi maddelerden kesinlikle uzak durulması gerekir.
- Her insanın dikkat etmesi gerektiği gibi hamilelerin de hijyen kurallarına ve temizliğe daha çok dikkat etmesi gerekir. Çünkü hamilelik süresünce alınabilecek enfeksiyonlar ve hastalıklar bebeği de etkileyebilecektir.
- Az da olsa kanama varlığında, yüksek ateş, şiddetli bulantı-kusma, şiddetli başağrısı varlığında ve başka önemli şikayetler varllığında zaman kaybetmeden hemen doktora başvurulmalıdır. Hamilelik döneminde bazı şikayetler ciddi problemlerin habercisi olabilir.
- Doktor muayene zamanlarına ve tahlil zamanlarına geciktirmeden zamanında uymak gerekir. Gebelik döneminde her tahlilin belli zamanı vardır, erteleyerek gittiğinizde çok geç olabilir.
- Hamilelikte rahat, vücudu sıkmayan kıyafetler tercih edilmelidir. Yüksek topuklu ayakkabılar giyilmemelidir. 2-3 cm topuğu olan rahat, ayağı sıkmayan ayakkabılar tercih edilmelidir.
- Kedi besleyenerin bazı kurallara dikkat etmesi gerekir, kedinin dışkısıyla temas edebilecek yerlere dokunmamaları gerekir.
- Çay, kahve, kola gibi içeceklerin aşırı tüketilmemesi gerekir.
- Egzersiz ve spora gebelikte mutlaka doktorunuzun önerileri doğrultusunda zaman ayırmanız gerekir.
- Hamilelikte yolculuklarda mutlaka emniyet kemeri takılmalıdır.
- Diş fırçalama düzenli olarak yapılmalıdır, aksi halde gebelikte çürükleriniz artabilir.
- Röntgen ışınlarından uzak durulmalıdır. Her türlü tetkik ve inceleme yapılmadan önce kadın-doğum uzmanınıza danışın
Gebeliğin başladığı andan itibaren anne adayı için yepyeni bir dönem başlamaktadır. Artık karnında kendisinden başka bir de bebek taşımaktadır ve her hareketinde onu da düşünmek zorundadır. Gebelik süresince değişen sadece annenin vücut şekli veya kilosu değildir, hayat tarzı, yeme-içme alışkanlıkları, hareketleri kısacası hemen hemen bütün hayatı değişir. Bu nedenle anne adayı bu değişikliklere uyum sağlamalı, dikkatli ve bilgili olmalıdır. Yaptığı her hareketin, yediği içtiği herşeyin gebeliğine ne tür etkileri olabileceğini bilmelidir. Bunlara dikkat ederek daha problemsiz ve huzurlu bir gebelik dönemi ge. Örneğin normal bir gebelikte otomobil yolculuğu serbesttir ve hiçbir sakıncası yoktur ancak kanama olan bir gebelikte veya diğer bazı problemlerin varlığında otomobil yolculuğu sakıncalı olabilir.
Gebelikte neler serbesttir, zararsızdır?
- Araba Kullanmak
- Otomobil yolculuğu
- Uçak yolculuğu
- Yürüyüş
- Koşma (Aşırı ve uzun olmamalı)
- Yüzme
- Egzersiz (Aşırı ve uzun olmamalı)
- Cinsel İlişki (Kanama ve erken doğum tehtidi yoksa)
- Saç boyatma
- Epilasyon, ağda
- Çay, kahve, kola, bitkisel çaylar (Az miktarda)
- Balık, ton balığı
- Emniyet kemeri
- Cep telefonu (Aşırı kullanmak önerilmez, açıklamayı okuyunuz)
- Manyetik güvenlik kapıları (Alışveriş merkezlerinde, havaalanlarında)
- Metal arama detektörleri (Güvenlik görevlilerinde)
- Mikrodalga fırın
- Omega 3 (Balık yağı)
- Kedi, köpek, kuş beslemek (Dikkat etmek gerekir)
- Vejetaryenlik
- Vajinal muayene ve ultrason
- Bebeğe müzik dinletmek
Gebelikte neler yasaktır, zararlı olabilir?
- Sigara
- Alkol
- Uyuşturucu maddeler
- Röntgen
- Tomografi (CT)
- Tatlandırıcılar
- Sauna, hamam, kaplıca
- Çiğ et, çiğ köfte, iyi pişmemiş yumurta, pastörize edilmemiş süt çirecektir.
Burada genel olarak gebelikte süresinde dikkat edilmesi gereken yasaklar ve serbestlikler sıralanmıştır.
Dikkat ediniz: Buradaki bilgiler normal ve herşeyiyle problemsiz bir gebelik için yazılmıştır, ancak gebelikte problem veya ekstra bir durum varsa bu kriterler değişebilir
Gebelikte ağızdan alınacak her tür yiyecek ve içecek sadece anne üzerinde değil bebek üzerinde de iyi veya kötü etkilerde bulunacağı için yiyip içilecek herşeye dikkat etmek gerekir.
Gebelikte neler yiyebiliriz? neler içebiliriz? neler yenilmemeli? neler içilmemeli? hangi bitki çayları içilir? gibi sorular sık karşılaşılan sorulardır.
Gebelikte yenmesi ve içilmesi önerilen faydalı besinler nelerdir?
- Sebze ve sebze yemekleri bol tüketilmelidir.
- Aşırı olmayacak şekilde meyve tüketilmelidir.
- Süt veya yoğurt hergün tüketilmelidir.
- Haftada 1-2 gün balık tüketilesi önerilir.
- Tavuk eti ve kırmızı et tüketilmesi faydalıdır.
- Kahve ve çay aşırı olmayacak şekilde tüketilebilir.
- Taze meyve suyu tüketimesi faydalıdır.
- Bol su içilmesi gebelik boyunca önerilir.
- Maden suyu içilebilir.
- Ihlamur, nane, kuşburnu, limon, adaçayı, papatya gibi bitki çayları da içilebilir.
- Maden suyu (soda) içilmesinde sakınca yoktur ancak şart değildir.
- Salata tüketilmesi faydalıdır.
- Dondurma tüketilebilir, süt içerdiği için tatlılar arasında en faydalılardan birisidir.
- Turşu yemek zararlı değildir. (Özellikle aşerme görülen hamileler isterler.)
- Ekmek aşırı olmayacak şekilde tüketilmelidir.
Gebelikte neleri tüketirken dikkat etmek gerekir? Neler Zararlıdır?
- Çikolata, pasta, şekerleme, şerbetli tatlılar fazla tüketilmemelidir.
- Hamur işi, fastfood türü hamburger, pizza vb. fazla tüketilmemelidir.
- Kuruyemişler aşırı kalorili oldukları için fazla tüketilmemelidir.
- Tatlandırıcı ve light, diet türü yiyecekler tüketilmemelidir.
- Sigara asla (günde 1-2 tane bile) içilmemelidir.
- Alkol az miktarda dahi olsa alınmamalıdır.
- Çiğ köfte, çiğ et ve iyi pişmemiş sucuk vb. yenilmemelidir.
- İyi pişmemiş yumurta ve mayonezli yiyecekler yenilmemelidir.
- Pastörize edilmemiş süt asla içilmemelidir.
- Cips, bisküvi gibi aşırı kalorili yiyecekler çok nadir alınmalıdır.
DOĞUM SONRASI
Normal doğum yapanlar:
- Eğer normal doğum sırasında epizyotomi (doğum kesisi) uygulanmışsa, dikiş bölgesinin bakımını ve temizliğini ihmal edilmemelidir. Epizyotomi uygulanmadan normal doğum yapanlar vajina bölgesine herhangi bir bakım veya pansuman uygulamazlar.
- Bebeğinize ilk 6 ay sadece anne sütü verin. . Emzirmek sadece bebek için değil anne için de birçok fayda sağlar.
- Normal doğum yapanlar hastaneden taburcu olurken reçete edilen ilaçları evde mutlaka kullanmalıdır. Bu ilaçlar süt ile geçer ve bebeğe zarar verir diye düşünülmemelidir.
- Mümkün olduğunda dinlenme ve uykuya vakit ayrılmalıdır.
- Normal doğum yapanlar doğumdan sonra çok kısa sürede normal hayatlarına dönebilecek şekilde hızlı iyileşirler. Bu nedenle doğum sonrası egzersiz ve spora erken başlayabilirler. Bu annenin gebelik öncesi formuna ve kilosuna hızla kavuşmasını sağlar. Doğum sonrası kilo vermek, egzersiz ve spor hakkında detaylı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
- Doğumdan sonra başlayan löşi denilen kanama yaklaşık bir ay azalarak devam edecektir. Bu kanama için sadece ped kullanılmalıdır, tampon kullanılmamalıdır.
- Normal doğum yapanlar cinsel ilişkiye ortalama doğumdan bir ay sonra başlayabilirler. Ancak bu süre varsa dikiş bölgesinin durumuna ve annenin genel durumuan göre değişebilir.
- Normal doğum yapanlarda göbek şişliğinin eski haline dönmesi için en faydalı hareket egzersiz yapmaktır ve gereğinden fazla aşırı, zararlı besinlerle beslenmemektir. Göbek bölgesinin düzelmesi için korse veya krem, ilaç önerilmez, faydasızdır. Anne düzenli beslenme ve egzersize devam ettikçe göbek bölgesi hızla düzelecektir.
- Bebeğin kontrolleri, tahlilleri ve aşıları zamanında aksatılmadan yaptırılmalıdır.
- Kendinizde aşırı mutsuzluk, karamsarlık, değersiz hissetme gibi duygular hissediyorsanız hemen doktorunuza başvurmalısınız. Doğum sonrası depresyon hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
- Normal doğum yapanlar taburcu olduktan sonra kadın doğum doktorunun belirlediği tarihte mutlaka kontrole gitmelidir. Genellikle doğumdan bir hafta sonra kontrol olur. Muayenede epizyotomi dikişi iyileşmiş mi, rahim veya kanama ile ilgili bir problem var mı, göğüslerle ve emzirme ile ilgili bir problem var mı gibi kontroler yapılır.
- Normal doğum yapanlarda uygulanan doğum kesisi (epizyotomi) için atılan dikişler genellikle kendiliğinden eriyen ve alınmayan dikiş malzemeleri ile atılır. Bu dikişler alınmaz ve kendiliğinden kaybolur. Doktorunuz aksi bir durum belirtmedikçe böyledir.
- Doğum sonrası korunma yöntemlerinden size uygun olanını doktorunuza danışarak uygulayın. Emzirmek hamile kalmayı engerler diye düşünmeyin. Doğum sonrası korunma yöntemleri hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
- Normal doğum yapanlarda adetlerin başlaması eğer anne çok düzenli emziriyorsa 6 aya kadar (bazen 1 yıl) sürebilir. Çok düzenli emzirmeyen anneler genellikle doğumdan 2-3 ay sonra adet görmeye başlarlar.
- Normal doğum yapanlar kanama veya akıntı gibi nedenlerden dolayı vajina içerisini su veya başka maddelerle asla yıkamamalıdır. Kanama ve akıntı ortalama bir ay içerisinde kendiliğinden azalacaktır.
SEZARYENDEN SONRA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Anne genellikle sezaryen (sezeyan, sezaryan) ameliyatından bir veya iki gün sonra bebeği ile birlikte taburcu edilir. Bundan genellikel bir hafta sonra tekrar hastaneye kontrole gelir. Bu arada evde geçireceği bir hafta içerisinde ve sonrasında dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır:
- Bebeğinizi sık sık ve her istediğinde emzirin. Sezaryen ameliyatı olanlarda süt hemen gelmez veya az gelir sözü doğru değildir bu sizin emzirmenizle ilgili bir durumdur. Emzirme bebek ve anne açısından çok önemli bir konudur. Emzirme ve meme bakımı konusunda ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
- Genellikle ameliyattan 3 gün sonra banyo yapılmasına ve dikiş bölgesinin ıslanmasına izin verilir ancak bu konu dikişinizin durumuna ve doktorunuzun önerilerine göre değişebilir. Bu konuda doktorunuzun önerisine uyalısınız.
- Dinlenmeye ve uyumaya fırsat buldukça vakit ayırın. Bu dönem bebekten dolayı yorucu bir dönem olduğu için bebeğin müsade ettiği her fırsatta dinlenmeye ve uyumaya özen göstermelisiniz.
- Her gün 20-30 dakika yürüyüş yapmaya çalışın. Bu gebelik sonrası vücudunuzun eski haline dönmesine, karın - göbek şişliğinin düzelmesine, fazla kiloların verilmesine faydalı olacaktır. Doğum sonrası egzersiz hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. İlk haftalarda yürüyüş dışında ağır egzersiz ve sporlardan kaçının. (bkz: sezaryen sonrası karın ve göbek eritme egzersizleri)
- Sezaryenden sonra az miktarda vajinal kanama olması normaldir. Bu bir ay kadar azalarak devam eder. BUnun için sadece hijyenik kadın pedleri kullanılmalıdır, tampon kullanılmamalıdır. Vajina içerisini yıkamak gibi işlemler asla uygulanmamalıdır.
- Doktorunuz izin verirse ameliyattan 4 - 6 hafta sonra cinsel aktiviteye başlayabilirsiniz.
- Düzenli ve sağlıklı beslenmeye özen göstermelisiniz. Bol su ve sıvı gıdalar tüketmelisiniz. Emziren annenin beslenmesi konusunda ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
- Fazla miktarda kanama, ateş, kötü kokulu vajinal akıntı, dikiş yerlerinde açılma veya akıntı, kanama, göğüslerde aşırı ağrı ve kızarma, bacaklarda ani şişme ve kızarıklık görülmesi gibi durumlarda hemen doktora başvurulmalıdır. Hiçbir şikayet olmasa dahi doktorunuzun belirlediği tarihte mutlaka kontrole gitmelisiniz, bu genellikle ameliyattam 7 - 10 gün sonrası olur.
- Hastaneden taburcu olurken size reçete edilen ilaçları mutlaka aksatmadan kullanmalısınız.
kaynak:jinekolji ve gebelik com